Podatek CIT dla spółek komandytowych powoli z horroru staje się rzeczywistością. Większość wspólników już teraz szuka rozwiązań, by minimalizować ewentualne dodatkowe obciążenie podatkowe. Na ten moment Sejm przyjął nowelizację ustawy, więc jest coraz bardziej prawdopodobne, że długo zapowiadany CIT ostatecznie obejmie atrakcyjne spółki komandytowe.

Przeczytaj nasz wpis: Jak przekształcić spółkę komandytową w spółkę jawną (klik).

Odpowiedzialność wspólników

W spółce komandytowej przynajmniej jeden ze wspólników (komplementariusz) odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. To dlatego tak popularnym rozwiązaniem funkcjonującym do dzisiaj jest > spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa <. Wówczas komplementariusz (sp. z o.o.) jest jedynym wspólnikiem odpowiadającym za zobowiązania spółki w pełnej wysokości – niezależnie od tego ile wniósł do spółki.

Pozostali wspólnicy – komandytariusze – odpowiadają całym swoim majątkiem (również osobistym), ale jedynie do wysokości sumy komandytowej lub wkładów.

Przykład – suma komandytowa wynosi 10.000 zł,

A. wspólnik wniósł wkład w wysokości 7.000 zł – odpowiada on jedynie różnicą pomiędzy tymi wartościami czyli 3.000 zł z majątku osobistego;

B. wspólnik wniósł wkład w wysokości 10.000 zł – jest wolny od zobowiązań.

Natomiast w spółce jawnej wszyscy wspólnicy odpowiadają w taki sam sposób (nie mylić z „w ten sam sposób”). Oznacza to, że brak jest rozróżnienia na komplementariusza i komandytariusza, a wszyscy wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki CAŁYM SWOIM MAJĄTKIEM – podobnie jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej.

Porównując obie te formy – spółka komandytowa jest dużo atrakcyjniejszym rozwiązaniem biorąc pod uwagę zabezpieczenie swojego osobistego majątku (a często także majątku małżonka).

Wkłady do spółki komandytowej i jawnej

W obu tych formach nie ma w przepisach określonego minimum wkładów. Pod tym względem spółki się nie różnią, natomiast z uwagi na cel prowadzenia działalności i podejście organów podatkowych warto oczywiście określić rozsądną wysokość wkładów. Pozwoli nam to uniknąć przyszłych problemów w razie kontroli skarbowej.

Sprzedaż spółki jawnej i komandytowej

W obu przypadkach sytuacja wygląda podobnie. Potocznie nazywaną sprzedażą udziałów w spółce komandytowej lub jawnej jest tak naprawdę sprzedaż ogółu praw i obowiązków w spółce, nie zaś sam udział (bo w tych spółkach on nie istnieje). Zbycie praw i obowiązków w spółce jawnej lub komandytowej następuje jedynie pod pewnymi warunkami wskazanymi w umowie spółki.

Kto reprezentuje spółkę jawną lub komandytową?

W spółce komandytowej rolę reprezentanta pełni komplementariusz, natomiast w jawnej – wszyscy wspólnicy.

W obu spółkach nie ma zarządu takiego jak w spółce z o.o., natomiast w spółce komandytowej prawo do reprezentacji przysługuje jedynie temu wspólnikowi, który odpowiada całym majątkiem. Zasada ta sprawdzi się także przy spółce jawnej, gdyż wszyscy jej wspólnicy odpowiadają całym majątkiem ergo – wszyscy reprezentują spółkę.

Rejestracja i zmiany w KRS

Zarówno spółka komandytowa jak i spółka jawna musi być wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego. Wszelkie zmiany w spółce oraz ewentualne sprawozdania finansowe wraz z zatwierdzeniem wyniku finansowego powinny być zgłaszane do sądu.

W spółce jawnej, w przeciwieństwie do spółki komandytowej, umowa spółki nie musi być podpisywana u notariusza. Obniża to zatem ewentualny dodatkowy koszt zmiany umowy spółki o koszty notarialne i w wielu sytuacjach przyspiesza dokonanie zmiany. Oczywiście nie wyłącza to możliwości podpisania umowy spółki jawnej przy udziale notariusza.

Zaliczki na poczet zysku w trakcie roku

W tym zakresie nie ma różnic między spółkami. Jeśli tylko inne postanowienia nie stoją na przeszkodzie, wówczas nie ma problemu z wypłatą zaliczek na rzecz wspólników.

Księgowość spółki jawnej i komandytowej

W przypadku spółki komandytowej obowiązkowe jest prowadzenie pełnej księgowości.

Spółka jawna co do zasady prowadzi księgę przychodów i rozchodów, chyba że przekroczy limit przychodu dla małego podatnika lub wspólnikiem jest osoba prawna (np. spółka z o.o.).

Likwidacja lub inne rozwiązanie spółki

Spółka komandytowa i spółka jawna mogą rozstać rozwiązane poprzez proces likwidacji. Jednocześnie – jeśli spełniają odpowiednie warunki – istnieje również możliwość szybszego zakończenia działalności spółek bez przeprowadzania likwidacji.

Opodatkowanie spółki jawnej i spółki komandytowej

Jeśli wejdą w życie przepisy nowelizacji w zakresie objęcia podatkiem CIT spółek komandytowych, wówczas spółka komandytowa de facto zostanie podwójnie opodatkowana – raz w postaci podatku CIT, którego płatnikiem będzie spółka komandytowa – dwa – w postaci podatku PIT od wspólników (os. fiz) z tytułu zysków w spółce komandytowej.

Spółka jawna jest opodatkowana wyłącznie na poziomie wspólników, więc ostatecznie można mówić o jednokrotnym opodatkowaniu zysku ze spółki jawnej.

Ponadto, jeśli spółka nie ma dużych kosztów działalności, więc nie ma możliwości obniżenia podatku i w spółce występują wyłącznie osoby fizyczne – wówczas można skorzystać z atrakcyjnego rozliczania podatku w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.

Podsumowanie

Podstawowymi różnicami między spółką jawną a spółką komandytową jest aspekt podatkowy i kwestia odpowiedzialności.

Dla tych, dla których istotą prowadzenia spółki jest ograniczenie odpowiedzialności – spółka komandytowa nadal będzie dużo korzystniejsza niż spółka jawna, przy czym należy rozważyć, czy w tej sytuacji prostszą formą działalności nie będzie spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Jednak, jeśli chodzi wyłącznie o kwestie podatkowe z pewnością wiele osób zdecyduje się bądź na likwidację spółek komandytowych i otwarcie spółki jawnej bądź przekształcenie spółki jawnej.

Zastrzegamy, że niniejsza informacja nie stanowi porady prawnej i wszelkie sugestie dotyczące konkretnej działalności konsultujemy indywidualnie z uwzględnieniem charakterystyki danej spółki.